3 παιχνίδια που οι γονείς μας έπαιζαν έξω στους δρόμους «μέχρι να βραδιάσει» & ενώνουν κάθε γενιά με την προηγούμενη – ή την προ-προηγούμενη.
Παιχνίδια του παππού & της γιαγιάς
Σήμερα τα παιδιά μας ασχολούνται με δραστηριότητες και αντικείμενα, που εμείς οι γονείς τους δεν είχαμε καν τη δυνατότητα να φανταστούμε – πόσο μάλλον, οι δικοί μας γονείς, οι παππούδες τους. Κι όμως, παρά το χάσμα (εντός ή εκτός εισαγωγικών) μεταξύ τους, οι παππούδες με τα εγγόνια βρίσκουν τουλάχιστον τρία παιχνίδια που ενώνουν κάθε γενιά με την προηγούμενη – ή την προ-προηγούμενη. Πρόκειται για παιχνίδια τα οποία κατά κανόνα παίζει κανείς έξω, στην αυλή ή στη φύση, με απλούς κανόνες, αλλά με μεγάλο ενδιαφέρον. Παιχνίδια που οι γονείς μας έπαιζαν έξω στους δρόμους «μέχρι να βραδιάσει» και τα οποία παίξαμε κι εμείς εκείνα τα καλοκαίρια που ήμασταν «μικροί»… Δεν μιλάμε βέβαια για το κυνηγητό ή το κρυφτό, παιχνίδια που όλα τα παιδιά ξέρουν, αλλά για τρία διαφορετικά: Τα πεντόβολα, το σχοινάκι και το κουτσό! Αν χαμογελάτε γλυκά στην ανάγνωση αυτών των λέξεων, τότε σίγουρα έχετε περάσει κι εσείς ώρες ατελείωτες παίζοντας «με τα παιδιά» και τα τρία αυτά παιχνίδια. Ας θυμηθούμε τους βασικούς κανόνες:
1. Πεντόβολα
Τα Πεντόβολα, που έχουν παραπλήσιες ονομασίες σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας (π.χ. πενταγούλια), είναι ένα παιχνίδι με καταγωγή από την αρχαιότητα. Παίζεται με πέντε πετρούλες, βοτσαλάκια συνήθως, ή ακόμα και με βόλους. Κάθε παίκτης αρχικά κρατά στο χέρι μία από τις πέντε πέτρες του και την πετά ψηλά, προσπαθώντας να την πιάσει με την παλάμη του καθώς πέφτει. Στη συνέχεια, κάνει το ίδιο με δύο πέτρες, με τρεις, μέχρι να το κάνει και με τις πέντε. Μετά οι παίκτες κάνουν το ίδιο, προσπαθώντας ενώ πετούν μία πέτρα στον αέρα, να πιάσουν άλλη μία, δύο, τρεις κλπ από αυτές που βρίσκονται μπροστά τους. Για να δυσκολέψει μάλιστα ακόμα περισσότερο το παιχνίδι, μπορεί οι παίκτες να δημιουργούν «παγίδες», να βάζουν τις πέτρες κάτω από «καμάρες» που σχηματίζουν με τα δάχτυλά τους, κλπ. Οι παραλλαγές είναι αμέτρητες και η διασκέδαση, ατέλειωτη!
2. Σχοινάκι
Φυσικά, «σχοινάκι» χρησιμοποιούν ακόμα και σήμερα στη γυμναστική πάρα πολλοί, αυτό που έπαιζαν οι γονείς μας όμως ως παιδιά κι αυτό που παίζαμε κι εμείς είναι πολύ διαφορετικό – ακριβώς γιατί είναι παιχνίδι και άρα, διασκεδαστικό. Το σχοινάκι λοιπόν παίζεται είτε έχοντας ο καθένας το δικό του είτε έχοντας ένα μεγάλο, όλοι μαζί. Στην πρώτη περίπτωση καθένας με το σχοινάκι του κάνει όσο πιο πολλά άλματα μπορεί: Απλά, γρήγορα, με ένα πόδι, ανάποδα – οι παραλλαγές είναι δεκάδες. Στη δεύτερη περίπτωση, η ομάδα ορίζει τους δύο παίκτες που κρατούν το σχοινάκι και όλοι οι υπόλοιποι «μπαίνουν» και χοροπηδούν, ενώ όποιος χάνει, βγαίνει. Μπορούν είτε να ξεκινήσουν όλοι μαζί, είτε να «μπαίνουν» ένας – ένας, ενώ το σχοινάκι γυρνάει. Οι δύο χειριστές του σχοινιού μπορούν να καθορίζουν πόσο γρήγορα θα χοροπηδούν οι παίκτες κι έχουν έτσι ουσιαστικά τον ρόλο του ρυθμιστή.
3. Το κουτσό
Ένα λεπτό ξύλο για να χαράξουν τις γραμμές στο χώμα και μια πετρούλα ο καθένας. Αυτά μόνο χρειάζονταν οι γονείς μας για να παίξουν κουτσό, ενώ εμείς χρησιμοποιήσαμε κιμωλίες ή ένα παλιό κεραμίδι για να βάψουμε το τσιμέντο της αυλής και να ασχοληθούμε ώρες με το αγαπημένο μας παιχνίδι. Σχεδιάζουμε αρχικά ένα τετράγωνο και γράφουμε μέσα τον αριθμό 1. Συνεχίζουμε, σχεδιάζοντας πάνω από το 1, στη μέση του τετραγώνου του, μια κάθετη γραμμή στο ίδιο ύψος και φτιάχνουμε ακόμα δύο τετράγωνα, ίσα με το «ένα», που εφάπτονται στη γραμμή αυτή – είναι το 2 και το 3. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο μέχρι να φτάσουμε στο 10. Μετά, κάθε παίκτης στη σειρά του, ρίχνει την πέτρα του στο 1 και χοροπηδάει στα κουτιά, προσπερνώντας αυτό στο οποίο βρίσκεται η πέτρα. Πηγαίνει μέχρι το τέλος και ξαναγυρνάει, ενώ πριν «βγει», πρέπει να θυμηθεί να μαζέψει την πέτρα του. Συνεχίζει με όλα τα κουτιά, εκτός αν πατήσει γραμμή, ή πέσει. Στις παραλλαγές του παιχνιδιού, που έχουν να κάνουν και με τον αριθμό και το σχήμα των κουτιών, συναντάμε αυτό που ο κάθε παίκτης προσπαθεί με το πόδι που κάνει κουτσό να «σύρει» την πέτρα του από το ένα τετράγωνο στο άλλο, αυτό που έχει το δικαίωμα να κερδίσει «σπίτι» και να πατάει μόνο αυτός πάνω στο τετράγωνό του και πάρα πολλά άλλα, που μόνο η φαντασία των παιδιών μπορεί να δημιουργήσει.
Θυμηθείτε τα παιδικά σας χρόνια, ακούστε τις διηγήσεις των γιαγιάδων και διασκεδάστε όπως παλιά με τα παιδιά σας!
Νοιάζομαι tip: Μην μείνετε απλός «δάσκαλος» του παιχνιδιού, αλλά παίξτε κι εσείς με το παιδί σας και ξαναγίνετε κι εσείς ένα παιδί – είναι η καλύτερη αφορμή!
