Το 80% των θαλάσσιων απορριμμάτων είναι πλαστικά και βρίσκονται σε κάθε απομακρυσμένη περιοχή των ωκεανών.
Πλαστικά στη θάλασσα: Μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη σωτηρία του πλανήτη
Το 80% των θαλάσσιων απορριμμάτων σήμερα είναι πλαστικά και το πλαστικό θεωρείται ο «νούμερο ένα» κίνδυνος για το θαλάσσιο περιβάλλον. Είναι χαρακτηριστικό πως πλαστικά απορρίμματα εντοπίζονται σε κάθε απομακρυσμένη περιοχή των ωκεανών, ακόμα και στα μικρότερα ακατοίκητα νησιά του Ειρηνικού για παράδειγμα, ενώ μόρια πλαστικού ανιχνεύονται μέσα στα ψάρια – γεγονός που σημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι αυτά τα πλαστικά απορρίμματα περνούν μέσω της τροφικής αλυσίδας και στον άνθρωπο. Πρόσφατα, εκπρόσωπος του ΟΗΕ μιλώντας για το ζήτημα αυτό δήλωσε πως «καταστρέφουμε το οικοσύστημα των ωκεανών», με ανυπολόγιστες συνέπειες για το περιβάλλον και τον ίδιο τον πλανήτη.
Τα ψάρια και τα θαλάσσια ζώα κινδυνεύουν για πολλούς λόγους από τα πλαστικά απορρίμματα. Για παράδειγμα, οι θαλάσσιες χελώνες δεν μπορούν να διακρίνουν μια πλαστική σακούλα μέσα στο νερό, από μια μέδουσα, η οποία και αποτελεί τροφή της. Όλο και περισσότερες είναι οι ειδήσεις που αφορούν στον θάνατο κάποιου θαλάσσιου δελφινιού που πνίγηκε από μια ανάλογη αιτία, ενώ συχνά πλέον ξεβράζονται φάλαινες στις ακτές με το στομάχι τους γεμάτο σκουπίδια και πλαστικά. Αξίζει να σημειωθεί πως ο κίνδυνος είναι αντίστοιχος και για τα θαλάσσια πτηνά που παρασύρονται από το πλαστικό, το θεωρούν τροφή και το καταπίνουν, με αποτέλεσμα να χάνουν τη ζωή τους. Η επιστημονική κοινότητα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου όμως και για τα μικροσκοπικά υπολείμματα στα οποία διασπάται το πλαστικό μετά από καιρό, καθώς ακόμα δεν έχουν μελετηθεί πλήρως οι βλαβερές τους συνέπειες τόσο στο οικοσύστημα όσο και στον άνθρωπο.
Ακόμα δηλαδή και αν το πλαστικό διασπαστεί στα υπολείμματα αυτά, ποτέ δεν διαλύεται και «βρίσκει» χώρο να μολύνει ψαριά και θηλαστικά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το πλαστικό χρησιμοποιήθηκε σε τόσο μεγάλο εύρος στις ανθρώπινες δραστηριότητες κυρίως λόγω της μεγάλης του αντοχής. Αν και πέρασε λοιπόν σχετικά πολύ πρόσφατα στη μαζική παραγωγή, ήδη έχει προκαλέσει στο περιβάλλον τεράστιες βλάβες, κάποιες από τις οποίες θεωρούνται μάλιστα μη αναστρέψιμες.
Ειδικά όσον αφορά στη χώρα μας, πρόσφατη έρευνα της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF έδειξε ότι τα πλαστικά απορρίμματα στις ελληνικές θάλασσες ξεπερνούν ετησίως τους 11 χιλιάδες τόνους, ενώ γενικά στη Μεσόγειο καταλήγουν κάθε χρόνο 570.000 τόνοι πλαστικού! Βάσει της ίδιας εκτίμησης, το πλαστικό αποτύπωμα κάθε Έλληνα είναι 68 κιλά ετησίως, ενώ οι επιστημονικοί υπολογισμοί δείχνουν πως η ελληνική οικονομία χάνει περί τα 26 εκατομμύρια ευρώ ετησίως εξαιτίας της πλαστικής ρύπανσης στις θάλασσές της. Έρευνα της οργάνωσης Greenpeace έδειξε ότι καθημερινά στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται κατά μέσο όρο 1.000.000 πλαστικά ποτήρια μόνο για καφέ και τέλος, μελέτη του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσών (ΕΛΚΕΘΕ) έδειξε ότι στο 89% των ψαριών τριών ειδών (γαύρος, κολιός, παλαμίδα) που εξετάστηκαν, εντοπίστηκαν 6,36 μικροΐνες πλαστικού. Γενικά στη Μεσόγειο μάλιστα τα στοιχεία είναι ακόμα πιο απογοητευτικά, με τα πλαστικά να αποτελούν το 95% των σκουπιδιών, τόσο μέσα στη θάλασσα όσο και στις ακτές, με την Τουρκία και την Ισπανία να «κρατούν τα πρωτεία» στον τομέα αυτό.
Αυτό που όλοι μαζί αλλά και ο καθένας μόνος του οφείλουμε να κάνουμε είναι να αναλάβουμε δράση και πλέον να μην αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη τους. Αποκτούμε περιβαλλοντική συνείδηση, μειώνουμε το πλαστικό μας αποτύπωμα και παρακινούμε τους γύρω μας να κάνουν το ίδιο. Ειδικά όσον αφορά στη θάλασσα, που είναι ο φυσικός πλούτος της χώρας, είναι περισσότερο ανάγκη από ποτέ να είμαστε από εδώ και στο εξής κάτι παραπάνω από προσεκτικοί στο πώς συμπεριφερόμαστε όταν βρισκόμαστε στις ακτές και τις παραλίες, ή ακόμα και στα πλοία. Το θαλάσσιο περιβάλλον της Ελλάδας είναι μοναδικό και οφείλουμε να το σεβόμαστε και να το προστατεύουμε, ώστε «κάτι» να αρχίσει επιτέλους να αλλάζει!
Νοιάζομαι tip: Δίνουμε «τέλος» στα πλαστικά μιας χρήσης στην καθημερινότητά μας και επιλέγουμε προϊόντα εταιριών που αποδεδειγμένα κινούνται προς την κατεύθυνση της ανακύκλωσης, με οικολογική συνείδηση.